So sánh sự khác biệt giữa hộp số và bộ giảm tốc cánh tay robot

Hiện tại, có khá nhiều sự nhầm lẫn giữa các thiết bị robot công nghiệp với nhau, về các yếu tố như ứng dụng, cấu tạo,…đặc biệt là hộp số và bộ giảm tốc được ứng dụng trong từng ngành công nghiệp riêng. Hiểu được sự khác biệt này giúp doanh nghiệp có thể ứng dụng hiệu quả vào hoạt động sản xuất.

1. Hộp số là gì?

Có thể hiểu một cách đơn giản nhất, hộp số robot là tập hợp các bánh răng bên trong một vỏ hộp, có chức năng truyền công suất cơ học giữa hai bộ phận của máy. Tuy nhiên, thay vì truyền công suất với tỷ lệ 1:1 thì hộp số đóng vai trò trong việc thay đổi các đặc tính của truyền động đó.Hộp số có thể tăng hoặc giảm mô-men xoắn, đổi hướng truyền lực, hay kết hợp nhiều chức năng cùng lúc. Khi được thiết kế như bộ giảm tốc, hộp số giúp tối ưu tốc độ và mang lại khả năng kiểm soát mô-men xoắn chính xác hơn cho hệ thống.

Có rất nhiều loại hộp số được ứng dụng phổ biến hiện nay như: hộp số hành tinh, hộp số xoắn ốc, hộp số côn, hộp số trục vít và hộp số song song. Sự đa dạng các loại hộp số này do chúng khác nhau về kích thước của hộp số, cấu hình bánh răng bên trong, khả năng điều chỉnh công suất. Mỗi loại hộp số sẽ được ứng dụng vào từng lĩnh vực công nghiệp chuyên biệt, có thể đảm nhiệm nhiều chức năng khác nhau bên trong máy công cụ, băng tải, hệ thống tự động hóa robot, hộp số xe, v.v.

2. Bộ giảm tốc là gì?

Một bộ phận có chức năng tương tự như hộp số, và khá dễ nhầm lẫn với hộp số chính là bộ giảm tốc. Bộ giảm tốc chính là bộ phận trung gian giữa động cơ và các bộ phận làm việc của máy khác trong dây chuyền sản xuất, nhằm điều chỉnh tốc độ của động cơ điện cho phù hợp với yêu cầu sản xuất. Các động cơ hiện nay có tốc độ quay rất lớn, nhưng trong một số trường hợp chuyên biệt, ta chỉ cần tốc độ quay khá nhỏ. Do đó, bộ giảm tốc được thiết kế đặc biệt để giảm tốc độ và nhân mô-men xoắn trong một hệ thống.

Bộ giảm tốc có ít dạng hơn so với các loại hộp số khác do ứng dụng của chuyên biệt của chúng. Hầu hết các bộ giảm tốc đều có bánh răng hành tinh hoặc bánh răng xoắn và có thể được cấu hình theo dạng góc vuông hoặc thẳng hàng. 

3. Sự khác biệt giữa hộp số và bộ giảm tốc

Vậy có thể thấy hộp số và bộ giảm tốc có chức năng và ứng dụng tương tự nhau và rất dễ nhầm lẫn, do đó hiểu rõ được những điểm khác biệt của hai thiết bị này giúp cho doanh nghiệp có thể lựa chọn được thiết bị phù hợp để ứng dụng cho hoạt động sản xuất.

• Thứ nhất, chức năng của 2 thiết bị là điểm khác biệt lớn nhất. Hộp số có khả năng tăng hoặc giảm tốc độ, truyền và điều chỉnh mô-men xoắn, đồng thời thay đổi hướng công suất để phù hợp với yêu cầu vận hành của từng loại máy móc. Trong khi đó, bộ giảm tốc được thiết kế chuyên biệt nhằm giảm tốc độ đầu ra và gia tăng mô-men xoắn, giúp hệ thống hoạt động ổn định, mạnh mẽ và đạt hiệu suất cao hơn trong môi trường công nghiệp.
• Thứ hai chính là ứng dụng khác nhau trong các lĩnh vực công nghệ. Hộp số có mặt trong nhiều thiết bị như máy móc cơ khí, hệ thống truyền động, các ứng dụng công suất lớn. Ngược lại, bộ giảm tốc thường được sử dụng trong thiết bị tự động hóa, máy xử lý vật liệu và dây chuyền sản xuất, nơi yêu cầu giảm tốc độ động cơ xuống mức ổn định và dễ kiểm soát hơn. Chính nhu cầu tối ưu tốc độ và tăng mô-men xoắn trong các ngành này khiến bộ giảm tốc trở thành lựa chọn không thể thiếu.
• Thứ ba là sự khác nhau trong cấu hình của hộp số và bộ giảm tốc. Do phạm vi chức năng hẹp hơn, bộ giảm tốc bánh răng thường tương đối đơn giản so với các loại hộp số khác. Các bộ phận đảm nhiệm các chức năng khác có thể bao gồm bộ giảm tốc, bộ đồng bộ hoặc các cơ cấu truyền động bánh răng khác.

4. Cách lựa chọn đúng linh kiện robot phù hợp

Việc lựa chọn loại linh kiện phù hợp để có thể ứng dụng vào hệ thống là yếu tố rất quan trọng, nhờ đó doanh nghiệp có thể tối ưu hóa được các hoạt động của hộp số và bộ giảm tốc.

Vậy doanh nghiệp cần quan tâm những yếu tố nào? Sau đây là một số lưu ý để các doanh nghiệp có thể hiểu rõ hơn về các thiết bị và linh kiện thay thế cho robot của mình:

• Tốc độ đầu ra và mô-men xoắn mong muốn cho mỗi robot. 
• Thống kê và tạo check list các thông số kỹ thuật của động cơ bao gồm vòng quay / phút, mã lực và kiểu lắp.
• Chú ý các đặc tính tải và chu kỳ hoạt động của từng loại linh kiện. 
• Giới hạn không gian và hướng hoạt động.
• Điều kiện môi trường, khu vực vận hành – làm việc. 
• Yêu cầu cụ thể của từng ngành nghề.

KẾT LUẬN

Hộp số và bộ giảm tốc là hai thành phần không thể thiếu trong hệ thống truyền động công nghiệp, mỗi loại đảm nhiệm chức năng riêng nhưng bổ trợ lẫn nhau. Hộp số mang lại khả năng điều chỉnh tốc độ, mô-men xoắn và hướng công suất, trong khi bộ giảm tốc tối ưu hóa tốc độ đầu ra và tăng mô-men xoắn để hệ thống vận hành ổn định. Việc lựa chọn đúng loại hộp số và bộ giảm tốc phù hợp với nhu cầu kỹ thuật, điều kiện môi trường và đặc thù ngành công nghiệp sẽ giúp nâng cao hiệu suất, độ bền và hiệu quả vận hành của toàn bộ thiết bị.

Liên hệ ngay để được Thiết bị robot tư vấn trực tiếp:

Hotline: 091 9225 197

Địa chỉ: 97/2 Kha Vạn Cân, phường Hiệp Bình, TP.HCM

=============

Facebook: Linh kiện robot.