Trong hệ thống truyền động, nên lựa chọn động cơ servo AC hay động cơ servo DC để đạt hiệu quả tối ưu? Bài viết này sẽ phân biệt DC và AC motor chi tiết đặc điểm của từng loại động cơ, từ đó giúp bạn so sánh và lựa chọn động cơ phù hợp với mục đích sử dụng.
1. Động cơ AC là gì?
Động cơ xoay chiều (AC motor) là một thiết bị điện gồm phần stator có cuộn dây được cấp dòng điện xoay chiều, có chức năng chuyển đổi năng lượng điện thành chuyển động cơ học. Trong cấu tạo động cơ: stator luôn đứng yên, còn rotor là bộ phận quay.
Động cơ AC được phân thành hai loại chính: động cơ một pha và động cơ ba pha. Trong đó, động cơ ba pha thường được sử dụng cho các ứng dụng cần truyền tải và chuyển đổi công suất lớn, còn động cơ một pha phù hợp hơn với những công việc đòi hỏi công suất nhỏ.
Thiết kế của động cơ AC khá đơn giản với stator quấn dây đồng để tạo ra từ trường quay. Các loại động cơ cảm ứng AC hiện nay được chế tạo theo tiêu chuẩn IE3 và IE4, đây là những chuẩn quốc tế về hiệu suất và hiệu năng vận hành của động cơ.
2. Động cơ DC là gì?
Động cơ một chiều (DC motor) là thiết bị điện có chức năng biến đổi năng lượng điện thành cơ năng thông qua việc tạo ra từ trường, được cấp nguồn bởi dòng điện một chiều. Khi được cấp điện, stator của động cơ sinh ra từ trường, từ trường này sẽ tương tác với các nam châm trên rotor và làm chúng quay. Để duy trì chuyển động quay liên tục, bộ đổi chiều sẽ dẫn dòng điện đến các cuộn dây của động cơ thông qua chổi than kết nối với nguồn điện.
Động cơ DC được ưa chuộng nhờ khả năng điều khiển tốc độ linh hoạt, rất phù hợp trong các ứng dụng công nghiệp. Động cơ loại này có thể khởi động, dừng lại hoặc đảo chiều gần như tức thì, giúp kiểm soát hiệu quả hoạt động của thiết bị sản xuất.
3. Ưu điểm của từng loại động cơ
– Động cơ AC
Với ưu điểm là linh hoạt và dễ điều khiển, động cơ AC mang lại lợi ích có thể kể đến:
- Ít tốn điện khi khởi động, đồng thời giúp bảo vệ các thiết bị kết nối ở đầu nhận.
- Có thể điều chỉnh dòng điện và gia tốc khi khởi động.
- Có thể tích hợp thêm biến tần VFD hoặc VSD để kiểm soát vận tốc và mô-men xoắn ở từng giai đoạn sử dụng.
- Độ bền cao, tuổi thọ dài.
- Có khả năng hoạt động ở nhiều pha.
– Động cơ DC
Động cơ một chiều DC cũng có những ưu điểm riêng, chẳng hạn như:
- Lắp đặt và bảo trì đơn giản.
- Khả năng khởi động mạnh, tạo ra công suất và mô-men xoắn lớn ngay từ đầu.
- Phản ứng nhanh khi cần khởi động, dừng hoặc tăng tốc.
- Đa dạng mức điện áp tiêu chuẩn, dễ lựa chọn theo nhu cầu sử dụng.
Nhìn chung, động cơ AC thường được xem là mạnh hơn động cơ DC vì chúng có thể tạo ra mô-men xoắn lớn nhờ sử dụng dòng điện mạnh hơn. Tuy nhiên, động cơ DC lại thường hiệu quả hơn và tận dụng năng lượng đầu vào tốt hơn. Cả hai loại động cơ đều có nhiều kích thước và công suất khác nhau, đáp ứng được hầu hết nhu cầu trong các ngành công nghiệp.
Có thể bạn quan tâm: Động cơ Robot ABB 3HAC4790-1
4. Phân biệt DC và AC motor trong ứng dụng công nghiệp
Phân biệt DC và AC motor giúp người dùng hiểu rõ ưu nhược điểm của từng loại động cơ trong thực tế. Từ đó có thể lựa chọn đúng loại động cơ phù hợp với nhu cầu sản xuất, tránh tình trạng lãng phí nguồn lực. Việc nắm bắt sự khác biệt này cũng góp phần tối ưu chi phí vận hành và bảo trì trong dài hạn. Nhờ vậy, doanh nghiệp có thể đưa ra quyết định đầu tư chính xác và hiệu quả hơn cho hoạt động công nghiệp.
| Động cơ AC | Động cơ DC | |
| Các loại | Chủ yếu có hai loại: động cơ đồng bộ và động cơ cảm ứng | Được chia thành hai loại chính: động cơ có chổi than và động cơ không chổi than |
| Nguồn cấp điện | Chỉ hoạt động khi được cấp dòng điện xoay chiều | Hoạt động với dòng điện một chiều. Một số loại DC nối tiếp có thể chạy bằng AC, nhưng DC song song thì không bao giờ chạy với AC |
| Pha cấp điện | Chạy bằng một pha hoặc ba pha | Chỉ chạy bằng một pha |
| Khởi động | Động cơ AC ba pha tự khởi động, còn sử dụng một pha thì cần cơ chế khởi động phụ | Có khả năng tự khởi động |
| Phần ứng | Phần ứng đứng yên còn từ trường quay | Phần ứng đứng yên, từ trường quay |
| Cực cấp điện | 3 cực đầu vào | 2 cực đầu ra |
| Tuổi thọ | Tuổi thọ cao | Tuổi thọ thấp do chổi than và cổ góp bị mài mòn |
| Hiệu suất | Thấp hơn do tổn hao dòng điện cảm ứng và trượt | Hiệu suất cao hơn |
| Tần suất bảo trì | Ít bảo trì | Cần bảo trì nhiều |
| Ứng dụng thực tế | Chủ yếu sử dụng trong ngành công nghiệp có quy mô lớn | Thường ứng dụng với nhu cầu cần điều chỉnh tốc độ thường xuyên |
Đọc thêm: Công nghệ robot nhận biết vật thể qua thao tác: Bước đột phá mới trong năm 2025
5. Kết luận
Trong hệ thống truyền động, việc lựa chọn động cơ servo AC hay servo DC phụ thuộc chủ yếu vào nhu cầu thực tế của ứng dụng. Nếu bạn cần công suất lớn, độ bền cao, ít bảo trì, và động cơ hoạt động ổn định, thì servo AC là lựa chọn tối ưu. Nếu ứng dụng đòi hỏi điều chỉnh tốc độ linh hoạt, phản ứng nhanh, khởi động mạnh, thì servo DC lại là giải pháp phù hợp hơn.
Nhìn chung, việc hiểu và phân biệt DC và AC motor cho thấy cả hai loại đều có thế mạnh phù hợp với từng nhu cầu riêng. Vì vậy, cách chọn hiệu quả nhất là đặt yêu cầu vận hành cụ thể của hệ thống lên hàng đầu, từ đó cân nhắc loại động cơ mang lại hiệu quả tối ưu về hiệu suất, tuổi thọ và chi phí vận hành.
Thiết Bị Robot là kênh phân phối trực tuyến các bộ phận, thiết bị robot mới hoặc đã qua sử dụng, dầu mỡ robot và các linh kiện cơ khí. Tại đây, chúng tôi tự hào cung cấp khối lượng lớn vật tư từ các thương hiệu và nhà cung cấp lớn, bao gồm: FANUC, ABB, Kuka, Yaskawa, Mitsubishi, Staubli, Hyundai, CKD, v.v.
Liên hệ ngay để được Thiết bị robot tư vấn trực tiếp:
Hotline: 091 9225 197
Địa chỉ: 97/2 Kha Vạn Cân, phường Hiệp Bình, TP.HCM
=============
Facebook: Linh kiện robot.
Điện thoại
Email